31 Aralık 2007 Pazartesi

Asansör çeşitleri

a. Paternoster Asansörler: Birbirine sırayla bağlı kabinlerin sürekli hareket halinde olduğu bir tarafıniniş diğer tarafın çıkma için kullanıldığı, kabin durmadan binilip inilerek kullanılan asansör tesisleridir.Hızları 0,30 m/s den fazla olmayıp yapım maliyeti yüksek asansörlerdir. Taşıma kapasiteleri yüksektir.b. Kremayerli ve Vidalı Asansörler: Bir vidalı milin bir yatak içinde dönmesi prensibiyle çalışan, vidalımilin yatağa bağlı kabini kaldırıp indirmesine bağlı asansör çeşitidir. Mil yatağa bağlı çalıştığı içinasansörün düşme tehlikesi yoktur. Küçük kaldırma güçleri ve düşük hızlarda çalışmalarına rağmenmontaj kolaylıkları ve yükseklik ilavelerin kolayca yapılabilmesi, şantiye ve geçici işlerde tercihnedenidir.c. Özel Amaçlı Asansörler: Maden kuyuları, petrol rampaları, savaş ve uçak gemileri, füze rampaları,tiyatro asansörleri gibi çok özel amaçlar için tasarlanmış olan ve kendi amaçlarına uygun mekaniksistemleri bulunan asansörlerdir. Bu yüzden genel asansör tanımı ve standartları dışında tutulurlar.Peternoster AsansörlerveKrameyer DişligurubuÖzellikle 2. dünya savaşından sonra ivmekazanan gelişme ile kumandasistemleriyle, 19. yüzyılda bir asansörgörevlisiyle seyir zorunluluğunu daortadan kaldırdı. Elektronik kumandasistemi sayesinde kattan veya kabindengelen çağrılar alınıyor ve buna göreasansör yönlendiriliyordu.Kapıların tam kapalı olmasından eminolunması, kumanda sisteminingeliştirilmesinin yanında, 1949 yılındakapı detektörünün kullanılmayabaşlanmasıyla sağlanmış oldu.d. Eğimli Asansörler: Diklik açısı 15 dereceden fazla olan asansörlerdir. Yolcuların etkilenmesindendolayı düşük hızlarda çalıştırılırlar. Otomatik İnsan Taşıma (APM) olarak tanınırlar. Normaldekullanılan düşey asansörlerden daha fazla alan ve teknik donanıma ihtiyaç gösterirler. Teknolojidekigelişmeyle ivmelenmenin ayarlanması daha yüksek hızlarda ve mesafelerde kullanılabilmelerineolanak sağlamıştır.e. Hidrolik Asansörler: Tahrik gücü olarak hidrolik sistemlerin kullanıldığı asansörlerdir. Direkt olarakhidrolik tahrikli olabileceği gibi, endirekt olarak hidrolik gücün kullanıldığı palangalı sistemlerle detahrik edilen çeşitleri kullanılmaktadır. Bu konudaki gelişmeler hidrolik asansörlerdeki maliyetleridüşürmüş ve gerek yolcu, gerekse yük taşımacılığında daha geniş bir alanda kullanılmaya başlanmıştır.Yatırım maliyeti yüksek olmasına karşın bakım maliyetlerinin düşük olması ve daha az arıza yapması,makina dairesi gereksinimlerinin daha esnek olarak ayarlanabilmesi bir çok tesiste tercih edilmesinesebep olmaktadır. Endirekt sistem kullanılarak hızının artırılması ve daha yüksek mesafelerdekullanılabilmesi son dönemlerde kullanım alanını arttırmıştır.f. Mekanik Tahrikli Halatlı Asansörler: Genel olarak tamburlu ve tahrik kasnaklı asansörler olarak ikigrup halinde incelenir. Kısa mesafeli ve düşük güçlü tesislerde tamburlu asansörler kullanılabilir.Ancak insan asansörlerinde tambur üzerine bir adet halat sargısı kullanılabilmesi ve asansörlerde en aziki adet halat kullanma zorunluluğu kullanım alanlarını daraltmıştır. Bu yüzden servis asansörü gibialanlarda tamburlu vinç mekanizmasından daha çok yararlanılır. Tahrik kasnaklı asansörler iseyukarıda sözü edilen asansör çeşitleri içinde en çok rastlanan ve kullanımı en yaygın asansör çeşitidir.• Kullanım mesafesi sınırsız olup motor tahrik sisteminden bağımsızdır.• Dengeleme sistemi ile daha az güç kullanır daha az momentler oluşur.• Kurulum maliyeti düşüktür.• Tahrik kasnağı kullanıldığı için çok sayıda halat kullanma imkanı tanıyıp güvenlik sistemleri kolaycauygulanabilir.• Asansör üst ve alt seviyeleri aştığı takdirde sistem kendi kendine güvenlik sağlar.Bu özelliklerinden dolayı diğer asansör çeşitlerinden öne çıkan tahrik kasnaklı, halat sürtünmeprensibiyle çalışan mekanik asansörler en yaygın asansör çeşidi olarak görülmektedir. Ancak günümüzde,hidrolik asansörlerde uygulanan yöntemlerin gelişmesi ve seyir mesafelerinin uzaması, hidrolikasansörlerin de daha geniş bir alanda kullanılmaya başlamasına yol açmaktadır. Sessiz ve konforluoluşları, kurtarma operasyonları için harici güç istememeleri, makine dairesi yerleşiminde daha fazlaimkan tanımaları, bu tip asansörlerin yaygınlaşmasında önemli bir özellik olmaktadır.Hidrolik asansörler ve tamburlu asansörlerde çalışma prensibi olarak benzer yapılar kullanmalarınarağmen daha farklı özelliklere ve güvenlik sistemlerine sahiptirler. Bu kısımda tahrik kasnaklı asansörleresas alınarak güvenlik sistemleri ve çalışma prensipleri anlatılacak, kriterlerin oluşturulması buna göredüzenlenecektir. Hidrolik asansörlerle ilgili hesap ve kriterler diğer bölümlerde verilecektir.

Hiç yorum yok: